W dniu 3 listopada 2021 roku w godzinach 14:45-17:00 w Hotelu Perła Południa w Rytrze odbyło się otwarte posiedzenie Komitetu Zrównoważonej Gospodarki Surowcami Mineralnymi poświęcone dyskusji na temat projektu dokumentu rządowego Polityka Surowcowa Państwa wraz z prezentacją wprowadzającą.

Program posiedzenia:

  1. Rozpoczęcie posiedzenia poprzedzone otwarciem jubileuszowej XXX Konferencji Aktualia i perspektywy gospodarki surowcami mineralnymi.
  2. Odczyt listu Głównego Geologa Kraju.
  3. Wystąpienie stanowiące wprowadzenie do dyskusji poświęconej projektowi dokumentu Polityka Surowcowa Państwa.
  4. Omówienie celów szczegółowych dokumentu Polityka Surowcowa Państwa:
      • zapewnienie dostępu do surowców ze złóż kopalin, wód podziemnych i ciepła Ziemi;
      • poszukiwanie, rozpoznawanie oraz dokumentowanie złóż kopalin;
      • zapewnienie sprzyjających warunków prawnych dla obecnych i przyszłych inwestorów oraz rozwój i unowocześnienie branży geologiczno-górniczej;
      • ochrona złóż kopalin;
      • współpraca międzynarodowa w zakresie zabezpieczenia dostępu do surowców;
      • odzyskiwanie surowców ze złóż antropogenicznych oraz wspieranie rozwoju gospodarki o obiegu zamkniętym;
      • zapewnienie spójności strategii realizowanych przez spółki o istotnym znaczeniu dla gospodarki państwa oraz spółki realizujące misję publiczną z działaniami Pełnomocnika Rządu ds. Polityki Surowcowej Państwa; 
      • upowszechnianie wiedzy.
  1. Dyskusja panelowa dotycząca projektu Polityka Surowcowa Państwa, w wyniku której wskazano kluczowe kierunki dalszych prac nad dokumentem:
      • Aby możliwe było zaspokojenie potrzeb surowcowych kraju potrzebny jest postęp prac związanych z poszukiwaniem, rozpoznawaniem i dokumentowaniem złóż oraz wydobyciem kopalin mineralnych, do których warto zaprosić również zagranicznych inwestorów. Polityka Surowcowa Państwa oraz odpowiednie prawo geologiczne i górnicze i akty wykonawcze do niego powinny stwarzać właściwy klimat do takiej współpracy.
      • W związku z dyskusją, która toczy się już od kilku lat, a także w kontekście ścierających się różnych poglądów, w obecnym dokumencie rola Państwowego Instytutu Geologicznego jako państwowej służby geologicznej w dalszym ciągu nie jest w sposób jasny  określona. Należy zatem jasno określić cele i zadania tej służby wraz z zagwarantowaniem odpowiednich środków na realizację jej zadań.
      • W projekcie PSP, a zwłaszcza w obecnym projekcie nowelizacji prawa geologicznego i górniczego wprowadzono wiele zadań, które mają należeć do nadzoru górniczego. Zdaniem WUG kompetencje tego organu miałyby zostać znacząco rozszerzone.
      • W kolejnych pojawiających się po sobie projektach PSP widoczne jest, że koncepcje polityki surowcowej zmieniają się. Należy jednak najpierw ostatecznie ustalić kierunki tej polityki, a dopiero po jej przyjęciu zaproponować odpowiednie zmiany prawne. Równoczesne prace nad PSP i poważna nowelizacja prawa geologicznego i górniczego mogą prowadzić do wewnętrznych sprzeczności.
      • W dalszym ciągu projekt Polityki Surowcowej Państwa pomija bardzo ważny aspekt ochrony złóż (obszarów) perspektywicznych. Bilans zasobów perspektywicznych należy wykonywać  cyklicznie  co kilka lat, bo zmieniają się potrzeby związane z  surowcami, a także udoskonalają się metody badawcze.
      • W projekcie  PSP  pominięto  aspekty społeczne  związane  z  dostępem  do  złóż  kopalin i możliwościami ich zagospodarowania. Dotyczy to zarówno podstawowej wiedzy społeczeństwa na  temat  m.in. źródeł pochodzenia i kierunków użytkowania surowców, a także niewłaściwych metod stosowanych przez inwestorów w kontaktach ze społecznościami potencjalnie dotkniętymi eksploatacją górniczą w przeszłości.
  1. Zamknięcie posiedzenia.